Ο εθισμός αποτελεί ένα σημαντικό πρόβλημα που απασχολεί πολλούς εφήβους, επηρεάζοντας αρνητικά την ψυχική και σωματική τους υγεία καθώς και την καθημερινή τους λειτουργία. Στην εφηβεία, ο εθισμός μπορεί να εκδηλωθεί σε διάφορες μορφές, όπως η εξάρτηση από ουσίες (αλκοόλ, ναρκωτικά), τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, το διαδίκτυο και άλλες συμπεριφορές.
Τα κυριότερα γνωρίσματα του εθισμού στους νέους είναι:
- Εμμονή με την εθιστική δραστηριότητα: Ο έφηβος ξοδεύει όλο και περισσότερο χρόνο στην συγκεκριμένη δραστηριότητα, χωρίς να μπορεί να ελέγξει την επιθυμία του, ακόμα κι αν υποφέρει από αρνητικές συνέπειες.
- Ανάπτυξη ανεκτικότητας: Για να νιώσει την ίδια ικανοποίηση, χρειάζεται μεγαλύτερη δόση ή περισσότερο χρόνο ενασχόλησης.
- Συμπτώματα αποχής: Κατά τη διάρκεια προσπάθειας μείωσης ή διακοπής, εμφανίζονται ψυχολογικά ή σωματικά συμπτώματα, όπως άγχος, ευερεθιστότητα, κατάθλιψη ή δυσφορία.
- Παρά την αρνητική επίδραση: Ο έφηβος συνεχίζει τη συμπεριφορά παρά τις επιπτώσεις στην υγεία, στις κοινωνικές σχέσεις, στη σχολική απόδοση και στην καθημερινή ζωή.
- Κοινωνική απόσυρση: Συχνά απομακρύνεται από την οικογένεια και τους φίλους, προτιμώντας τη μοναχική ενασχόληση ή παρέα με άτομα που συμμερίζονται την ίδια συνήθεια.
- Δυσκολία αυτοελέγχου: Υπάρχει μείωση της ικανότητας ελέγχου των παρορμήσεων και της συμπεριφοράς.
Η αποτελεσματική αντιμετώπιση του εθισμού στους εφήβους προϋποθέτει συνδυαστική ψυχοκοινωνική υποστήριξη, βελτίωση της επικοινωνίας στην οικογένεια και, εφόσον χρειάζεται, επαγγελματική θεραπεία. Η έγκαιρη διάγνωση και η πρόληψη μέσω ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης είναι κρίσιμες για την προστασία της ψυχικής υγείας των νέων.